Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 83 gồm có phần yêu cầu, phần đáp án chuẩn và phần giải thích, hướng dẫn chi tiết cho từng câu hỏi có trong cuốn sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 tập 2 thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo.

Bản quyền tài liệu thuộc về TaiLieuViet. Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.

Câu 1 trang 83 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo

So sánh các cặp câu dưới đây và nhận xét về tác dụng của việc mở rộng các thành phần chính và trạng ngữ của câu bằng cụm từ:

a1. Đan-kô đưa mắt nhìn thảo nguyên bao la trước mặt, sung sướng nhìn khoảng đất tự do và bật lên tiếng cười tự hào.

a2. Chàng Đan-kô can trường và kiêu hãnh đưa mắt nhìn thảo nguyên bao la trước mặt, sung sướng nhìn khoảng đất trời tự do và bật lên tiếng cười tự hào.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

b1. Đến cửa sổ, cô dừng lại một giây rồi từ từ thổi hơi mát vào giường bà.

b2. Đến cửa sổ nhỏ nhà Đào, cô dừng lại một giây rồi từ từ thổi hơi mát vào giường bà.

(Xuân Quỳnh, Cô gió mất tên)

c1. Họ dừng lại và giữa tiếng gầm gào, trong bóng tối, những con người ấy bắt đầu kết tội Đan-kô.

c2. Họ dừng lại, và giữa tiếng gầm gào đắc thắng của rừng rú, trong bóng tối run rẩy, những con người mệt mỏi và dữ tợn ấy bắt đầu kết tội Đan-kô.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

d1. Họ đang nhìn xuống một thung lũng.

d2. Họ đang nhìn xuống một thung lũng rất đẹp với những đồng cỏ xanh rờn hai bên.

(Rô-a Đan, Xưởng Sô-cô-la)

đ1.Chợt cô nghĩ đến chú ong lạc đường.

đ2. Chợt cô nghĩ đến chú ong lạc đường mà cô đã bỏ quên ở ngoài cửa, khi cô vào trong nhà.

(Xuân Quỳnh, Cô gió mất tên)

Trả lời:

Cặp câu

Sự khác nhau

a1 và a2

(mở rộng chủ ngữ)

a1: Đan-kô

Chủ ngữ là một danh từ

a2: Chàng Đan-kô can trường và kiêu hãnh

Chủ ngữ là một cụm danh từ, bổ sung thêm đặc điểm về phẩm chất của nhân vật Đan-kô

b1 và b2

(mở rộng trạng ngữ)

b1: Đến cửa sổ

Trạng ngữ là một cụm động từ chỉ hành động

b2: Đến cửa sổ nhỏ nhà Đào

Trạng ngữ là cụm động từ phức tạp hơn, chỉ địa điểm cụ thể thực hiện hành động chính

c1 và c2

(mở rộng trạng ngữ)

c1: giữa tiếng gầm gào, trong bóng tối Trạng ngữ cấu tạo đơn giản, nêu lên sự vật

c2: giữa tiếng gầm gào đắc thắng của rừng, trong bóng tối run rẩy

Trạng ngữ có cấu tạo phức tạp hơn, nêu lên đặc điểm, tính chất của sự vật

c1 và c2

(mở rộng chủ ngữ)

c1: những con người ấy

Chủ ngữ là cụm danh từ đơn giản

c2: những con người mệt mỏi và dữ tợn ấy

Chủ ngữ là cụm danh từ phức tạp hơn, bổ sung thêm đặc điểm, trạng thái của danh từ trung tâm

d1 và d2

(mở rộng vị ngữ)

d1: nghĩ đến chú ong lạc đường

Vị ngữ là cụm động từ đơn giản, nêu hoạt động

d2: nghĩ đến chú ong lạc đường mà cô đã bỏ quên ở ngoài cửa, khi cô vào trong nhà

Vị ngữ là cụm động từ có cấu tạo phức tạp hơn, bổ sung thêm thời gian, địa điểm xảy ra hoạt động được nêu ở động từ trung tâm

→ Tác dụng của việc mở rộng các thành phần chính và trạng ngữ của câu bằng cụm từ là: giúp việc miêu tả các sự kiện, nhân vật, hoạt động được chi tiết, cụ thể và rõ ràng hơn.

Câu 2 trang 83 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo

Xác định chủ ngữ, vị ngữ và trạng ngữ (nếu có) trong các câu sau:

a. Nhìn qua ô cửa, ta có cảm tưởng như đứng trước một bể nuôi cá khổng lồ.

(Giuyn Véc-nơ, Dòng “Sông Đen”)

b. Trái tim cháy sáng rực như mặt trời, sáng hơn mặt trời, và cả khu rừng im lặng, sáng lên dưới ngọn đuốc của lòng thương yêu vĩ đại đối với mọi người.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

c. Trời đã về chiều và dưới ánh hoàng hôn, sông đỏ như dòng máu nóng hổi phụt ra từ bộ ngực bị xé rách của Đan-kô.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

Nếu chúng ta bỏ bớt các cụm từ “khổng lồ” ở câu a, “dưới ngọn đuốc của lòng thường yêu vĩ đại đối với mọi người” ở câu b, “phụt ra từ bộ ngực bị xé rách của Đan-kô” ở câu c thì ý nghĩa của các câu trên sẽ thay đổi như thế nào?

Câu Trạng ngữ Chủ ngữ

Vị ngữ

a Nhìn qua ô cửa ta

có cảm tưởng như đứng trước một bể nuôi cá khổng lồ

b Trái tim

cháy sáng rực như mặt trời, sáng hơn mặt trời

cả khu rừng im lặng

sáng lên dưới ngọn đuốc của lòng thương yêu vĩ đại đối với mọi người

c Trời

đã về chiều

dưới ánh hoàng hôn sông

đỏ như dòng máu nóng hổi phụt ra từ bộ ngực bị xé rách của Đan-kô

– Nếu chúng ta bỏ bớt các cụm từ “khổng lồ” ở câu a, “dưới ngọn đuốc của lòng thường yêu vĩ đại đối với mọi người” ở câu b, “phụt ra từ bộ ngực bị xé rách của Đan-kô” ở câu c thì ý nghĩa của các câu văn sẽ không còn đầy đủ ý và khả năng diễn đạt biểu đạt cảm xúc cũng sẽ giảm đi. Bởi đặc điểm của các chi tiết, hành động, sự vật đã bị lược bớt, chỉ còn là câu trần thuật đơn giản nếu thiếu đi các từ đó.

Câu 3 trang 84 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo

Mở rộng các thành phần được gạch chân trong các câu sau bằng cụm từ, sau đó so sánh để làm rõ sự khác biệt về nghĩa giữa câu vừa mở rộng và câu trước khi mở rộng:

a. Trời mưa.

b. Chú mèo đang nằm ngủ ngon lành.

c. Dưới ánh trăng, cảnh vật trông thật đẹp.

Câu 4 trang 84 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo

Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu sau:

a. Trước ánh sáng của trái tim Đan-kô, bóng tối tan tác và run lẩy bẩy, nhào xuống cái mõm hôi thối của đầm lầy nơi rừng sâu núi thẳm.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

b. Cây cối được ánh chớp lạnh lẽo rọi sáng, nom như những vật sống, đang dang rộng những cánh tay dài ngoằn ngoèo, đan thành một mạng lưới dày xung quanh đoàn người, có ngăn chặn họ.

(Mác-xim Go-rơ-ki, Trái tim Đan-kô)

————————————————-

>> Tiếp theo: Soạn bài Một ngày của Ích-chi-an lớp 7 

Trên đây là tài liệu Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 83. Ngoài ra, mời các bạn tham khảo thêm đề thi giữa kì 1 lớp 7, đề thi học kì 1 lớp 7, đề thi giữa kì 2 lớp 7 và đề thi cuối kì 2 lớp 7 tất cả các môn. Chúc các bạn học tập tốt và đạt kết quả cao trong năm học này.