Chuyên đề Hóa học 12 Bài tập tính khối lượng xà phòng. Chắc chắn tài liệu sẽ giúp các bạn giải bài tập Hóa học lớp 12 hiệu quả hơn. Mời các bạn tham khảo.

Phương pháp giải bài tập tính khối lượng xà phòng

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

– Thủy phân este đơn chức (trừ este của phenol): neste = nkiềm = nmuối = nancol

– Khi cô cạn dung dịch:

+ Phần hơi: R’OH và H2O

+ Phần chất rắn khan: Muối và NaOH dư

– Một số phương pháp thường sử dụng giải bài tập:

+ Bảo toàn nguyên tố:

nOH(NaOH) = nOH(R’OH); nNa(NaOH) = nNa(RCOONa);…

+ Bảo toàn khối lượng:

meste + mddkiềm = mdd sau pư

meste + mkiềm = mchất rắn + mancol

meste + mNaOH pư = mchất rắn + mancol

(mchất rắn = mMuối hoặc mchất rắn = mMuối + mkiềm dư (nếu có))

+ Tăng giảm khối lượng:

Bài tập tính khối lượng xà phòng

+ Phương pháp trung bình thường được dùng cho bài toán hỗn hợp este

– Khi thủy phân bằng NaOH: mmuối > meste ⇒ MR’ < MNa

⇒ Este có dạng RCOOCH3

– Khi thủy phân bằng KOH: mmuối > meste ⇒ MR’ < MK

⇒ Este có dạng RCOOCH3 hoặc RCOOC2H5

– Khi thủy phân este thu được sản phẩm X và Y ; từ X có thể điều chế trực tiếp ra Y

⇒ Số C trong X = Số C trong Y trừ trường hợp đặc biệt

CH3COOCH3 → CH3COOH + CH3OH

CH3OH + CO Bài tập tính khối lượng xà phòng CH3COOH

Bài tập vận dụng tính khối lượng xà phòng

Câu 1. Xà phòng hoá hoàn toàn 17,24 gam chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được khối lượng xà phòng là

A. 17,80 gam

B. 18,24 gam

C. 16,68 gam

D. 18,38 gam

mchất béo: 17,24 (g)

Cần 0,06 mol NaOH

Bài tập tính khối lượng xà phòng

mchất béo + mNaOH = mmuối + mglixêrol

⇒ mxà phòng = 17,24 + 0,06.40 – 0,02.92 = 17,8 gam

⇒ Chọn A

Câu 2. Xà phòng hoá hoàn toàn 89 gam chất béo X bằng dung dịch NaOH thu được 9,2 gam glixerol và m gam xà phòng. Giá trị của m là?

A. 91,8.

B. 83,8.

C. 79,8.

D. 98,2.

Chất béo + 3NaOH → muối + C3H5(OH)3

nNaOH = 3nglixerol = 0,3mol

Bảo toàn khối lượng: m = 89 + 0,3 . 40 – 9,2 = 91,8g.

⇒ Chọn A

Câu 3. Cho 0,1 mol tristearin tác dụng hoàn toàn với dd NaOH dư, đun nóng, thu được m gam glixerol. Giá trị của m là

A. 27,6

B. 4,6

n_{(C_{17}H_{35}COO)_3C_3H_5}: 0,1 mol

Bài tập tính khối lượng xà phòng

m_{C_3H_5(OH)_3} = 0,1. 92 = 9,2 (g)

⇒ Chọn D.

Câu 4. Tính khối lượng muối thu được để sản xuất xà phòng thu được khi cho 100kg một loại mỡ chứa 50%tristearin ; 30% tripanmitin; 20%triolein tác dụng với natri hiđroxit vừa đủ (giả thiết hiệu suất phản ứng đạt 100%)

A. 103,2kg

B. 98,2kg

C. 102,9kg

D. 102,6kg

Phản ứng của các chất với dung dịch NaOH:

(C17H35COO)3C3H5 + 3NaOH → 3C17H35COONa + C3H5(OH)3 (C17H33COO)3C3H5 + 3NaOH → 3C17H33COONa + C3H5(OH)3

(C17H31COO)3C3H5 + 3NaOH → 3C17H31COONa + C3H5(OH)3

Bài tập tính khối lượng xà phòng

Khối lượng muối thu được:

m = 3.(56,18.306 + 33,94.304 + 24,81.278) = 103218,06g =103,2 kg

Câu 5. Xà phòng hóa hoàn toàn 44,2 gam chất béo X bằng lượng dư dung dịch NaOH, thu được glixerol và 45,6 gam muối. Khối lượng NaOH đã tham gia phản ứng là

A. 1,4g

B. 9,6 gam.

C. 6,0 g

D. 2,0 gam.

(RCOO)3C3H5 (X) → 3RCOONa (muối)

Tăng giảm khối lượng:

Bài tập tính khối lượng xà phòng

⇒ mNaOH phản ứng = 0,05 × 3 × 40 = 6(g)

⇒ Chọn C.

Câu 6. Xà phòng hóa hoàn toàn 21,45 gam chất béo cần dùng 3 gam NaOH thu được 0,92 gam glixerol và m gam hỗn hợp muối natri. Giá trị của m là:

A. 37,65

B. 26,10

C. 23,53

D. 22,72

n_{C_3H_5(OH)_3}= 0,01mol

→ nNaOH xà phòng hóa = 0,03mol

nNaOH tổng = 0,075mol

→ nNaOH trung hòa axit béo tự do = 0,045 mol

n_{H_2O}= 0,045 mol

Bảo toàn khối lượng → mxà phòng = 22,72g

Câu 7. Xà phòng hóa hoàn toàn 260 gam chất béo X thì cần 89 gam dung dịch NaOH 40%, sau phản ứng thu được 269,168 gam xà phòng khan. Số gam glixeriol thu được có giá trị gần nhất với:

A. 26,4

B. 27,3

C. 25,2

D. 26,1

X gồm (RCOO)3C3H5 (a mol) và R’COOH (b mol)

mNaOH = 35,6 g → nNaOH = 3a + b = 0,89mol

n_{C_3H_5(OH)_3}= a mol và n_{H_2O}= b mol

Bảo toàn khối lượng: 92a + 18b + 269,168 = 260 + 35,6

→ a = 0,274 và b = 0,068

m_{C_3H_5(OH)_3} = 25,208g

Câu 8. Xà phòng hóa hoàn toàn m gam chất béo X với một lượng vừa đủ NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được 1,84 gam glixerol và 18,36 muối khan. Giá trị của m là

A. 19,12.

B. 17,8.

C. 19,04.

D. 14,68.

n_{C_3H_5(OH)_3}= 0,02mol → nNaOH = 0,06mol

Bảo toàn khối lượng:

mX + mNaOH = m_{C_3H_5(OH)_3}+ mmuối

→ mX = 17,8g

Mời các bạn tham khảo thêm các bài viết dưới đây của chúng tôi:
  • Tìm công thức phân tử của Este dựa vào phản ứng đốt cháy
  • Tìm công thức phân tử của Este dựa vào phản ứng xà phòng hóa
  • Tìm công thức phân tử của Este dựa vào phản ứng thủy phân
  • Bài tập hỗn hợp Este đơn chức tham gia phản ứng xà phòng hóa
  • Bài tập về hỗn hợp Este hay có đáp án
  • Dạng bài tập phản ứng thủy phân Lipit
  • Xác định công thức phân tử Este dựa vào tỉ khối hơi
  • Dạng bài tập phản ứng xà phòng hóa

Trên đây TaiLieuViet đã giới thiệu tới các bạn Bài tập tính khối lượng xà phòng. Để có kết quả cao hơn trong học tập, TaiLieuViet xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Giải bài tập Toán lớp 12, Giải bài tập Hóa học lớp 12, Giải bài tập Vật Lí 12, Tài liệu học tập lớp 12 mà TaiLieuViet tổng hợp và đăng tải.