Soạn bài lớp 12: Hồn Trương Ba, da hàng thịt do Lưu Quang Vũ sáng tác được TaiLieuViet sưu tầm và giới thiệu với các bạn. Soạn văn 12 bài Hồn Trương Ba da hàng thịt này là tài liệu tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 12 chuẩn bị cho bài giảng của học kỳ 2 sắp tới đây của mình.
- Soạn bài lớp 12: Diễn đạt trong văn nghị luận
- Bài giảng Hồn Trương Ba, Da Hàng Thịt
- Giáo án Hồn Trương Ba, da hàng thịt
- Phân tích vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt của Lưu Quang Vũ
1. Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt mẫu 1
1.1. Tiểu dẫn
1. Tác giả
- Lưu Quang Vũ (1948-1988), quê gốc ở Đà Nẵng, sinh tại Phú Thọ trong một gia đình trí thức.
- Từ 1965-1970: Lưu Quang Vũ vào bộ đội và được biết đến với tư cách một nhà thơ tài năng đầy hứa hẹn.
- Từ 1970-1978: Ông xuất ngũ, làm nhiều nghề để mưu sinh.
- Từ 1978-1988: biên tập viên Tạp chí Sân khấu, bắt đầu sáng tác kịch và trở thành một hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trường những năm 80 với những vở đặc sắc như: Sống mãi tuổi 17, Hẹn ngày trở lại, Lời thề thứ chín, Khoảnh khắc vô tận, Bệnh sĩ, Tôi và chúng ta, Hai ngàn ngày oan trái, Hồn trương Ba, da hàng thịt,…
- Lưu Quang Vũ là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, vẽ tranh, viết truyện, viết tiểu luận,… nhưng thành công nhất là kịch. Ông là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nên Văn học Nghệ thuật Việt Nam hiện đại.
- Ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000.
2. Vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt
Từ một cốt truyện dân gian, tác giả đã xây dựng một vở kịch nói hiện đại, đặt ra vấn đề mới mẻ có ý nghĩa tư tưởng, triết lí và nhân văn sâu sắc.
Truyện dân gian gây kịch tính sau khi Hồn Trương Ba nhập vào xác anh hàng thịt dẫn tới “vụ tranh chấp” chồng của hai bà vợ phải đưa ra xử, bà Trương Ba thắng kiện được đưa chồng về. Lưu Quang Vũ khai thác tình huống kịch bắt đầu ở chỗ kết thúc của tích truyện dân gian. Khi Hồn Trương Ba được sống “hợp pháp” trong xác anh hàng thịt, mọi sự càng trở nên rắc rối, éo le để rồi cuối cùng đau khổ, tuyệt vọng khiến Hồn Trương Ba không chịu nổi phải cầu xin Đế Thích cho mình được chết hẳn.
3. Đoạn trích
Là phần lớn cảnh VII. Đây cũng là đoạn kết của kịch.
1.2. Đọc – hiểu văn bản
1. Trước khi Đế Thích xuất hiện
“Không! Không! Tôi không muốn sống như thế này mãi! Tôi chán….”
=> Những câu cảm thán ngắn, dồn dập cùng với ước nguyện… => Tâm trạng vô cùng đau khổ, bức bối. Hồn bức bối bởi không thể nào thoát khỏi thân xác mà hồn ghê tởm. Hồn đau khổ bởi hồn không còn là mình nữa. Hồn Trương Ba càng lúc càng rơi vào đau khổ, tuyệt vọng.
* Cuộc đối thoại với những người thân:
- Với vợ: “ông đâu còn là ông, đâu còn là Trương Ba làm vườn ngày xưa nữa…”
- Cái Gái: “Tôi không phải là cháu ông…Ông nội tôi chết rồi”.
- Con dâu:… nhưng thầy ơi, con sợ lắm…”
=> Nghịch cảnh trớ trêu. Một mình Trương Ba trơ trọi trong nỗi đau khổ, tuyệt vọng lên đến đỉnh điểm.
2. Sau khi Đế Thích xuất hiện
Không thể bên trong một đàng, bên ngoaì một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn.
=> Lời thoại mang triết lí sâu sắc. Con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hoà.
=> Quyết định dứt khoát xin tiên Đế Thích cho mình được chết hẳn là kết quả của một quá trình diễn biến hợp lí, cho thấy Trương Ba là người nhân hậu, sáng suốt, giàu lòng tự trọng. Đặc biệt, đó là người ý thức được ý nghĩa của cuộc sống.
1.3. Tổng kết: Xem SGK.
2. Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt mẫu 2
2.1. Tác giả tác phẩm
1. Tác giả
– Lưu Quang Vũ (1948 – 1988), quê ở Đà Nẵng, cha là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận.
– Ông từng vào quân đội, phục vụ cho quân chủng phòng Không – không quân,
– Ông là biên tập viên tạp chí Sân Khấu và bắt đầu sáng tác kịch nói với vở kịch đầu tay “Sống mãi tuổi 17”
– Lưu Quang Vũ trở thành hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trong những năm 80 của Thế kỉ XX.
– Năm 2000, ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
2.2. Soạn bài
Câu 1 (trang 153 SGK Ngữ Văn 12 tập 2)
Thông điệp tác giả muốn gửi gắm:
+ Cái đẹp và cái xấu, thanh cao và tầm thường, cái thiện và cái ác không thể chung sống với nhau
+ Hãy sống là chính mình, không nên bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo
Câu 2 (trang 135 SGK Ngữ Văn 12 tập 2)
– Điều khiến người thân và Trương Ba đau khổ nhất là:
+ Tâm hồn cao khiết ngụ trong cái xác tầm thường, dung tục
+ Làm điều trái ngược với tính cách thường ngày khi cái xác đòi hỏi vô lí
+ Nhu cầu thể xác lấn át tâm hồn
+ Người thân cảm thấy xa lạ, sợ hãi, ghét bỏ
⟶ Thái độ của Trương Ba: khó chịu nhưng vẫn phải chịu đựng
Câu 3 (trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2)
– Sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống:
+ Trương Ba: Mượn thân xác người khác để trú ngụ là không nên
+ Đế Thích: Mượn thân xác người khác để sống cũng là điều bình thường
– Trương Ba trách Đế Thích là đúng bởi vì chỉ sống thôi chưa đủ, mà sống như thế nào mới là điều quan trọng, Đế Thích cho Trương Ba sự sống nhưng lại không hiểu được sống như vậy Trương Ba sẽ luôn đau khổ và chẳng bao giờ vui vẻ được.
– Ý nghĩa của màn đối thoại:
+ Thể xác và tâm hồn phải có sự hài hòa thống nhất.
+ Sống nhờ vả, chắp vá, không được là chính mình là điều vô nghĩa, đau khổ nhất
Câu 4 (trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2)
Trương Ba từ chối vì sự chênh lệch về tuổi tác, vì thương cu Tị nhưng lí do để quyết định ông không trú ngụ là bởi vì ông muốn được là chính mình.
Câu 5 (trang 154 SGK Ngữ Văn 12 tập 2)
Được sống là một điều vô cùng may mắn và quý giá, nhưng giá trị của cuộc sống đích thực chỉ khi được là chính mình, không phải mượn thân xác ai cả.
2.3. Luyện tập:
Giả sử Trương Ba đồng ý nhập vào cu Tị thì cuộc sống của Trương Ba cũng không được như trước, ông sẽ lại tiếp tục mệt mỏi, tiếp tục đấu tranh tư tưởng. Mẹ cu Tị sẽ không chấp nhận việc con mình đã mất và sẽ yêu thương Trương Ba, ông cũng không được quay về với gia đình mình mà sẽ sống như một đứa trẻ. Và cuộc sống của mọi người lại vẫn tiếp tục một lần nữa bị đảo lộn, những mâu thuẫn giữa thân xác và tâm hồn lại tái diễn và dằn vặt Trương Ba.
Trên đây TaiLieuViet.vn đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt. Để có kết quả cao hơn trong học tập, TaiLieuViet xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Đề thi học kì 1 lớp 12, Soạn văn 12, Soạn bài lớp 12, Học tốt Ngữ văn 12, Tài liệu học tập lớp 12 mà TaiLieuViet tổng hợp và đăng tải.
